ปรามาสสมฺปยุตฺโต ธมฺโม ปรามาสสมฺปยุตฺตสฺส จ ปรามาสวิปฺปยุตฺตสฺส จ ธมฺมสฺส สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (3)

[82] ปรามาสวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม ปรามาสวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย… อาหารปจฺจเยน ปจฺจโย… อินฺทฺริยปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (1)

ปรามาสวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม ปรามาสสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (2)

ปรามาสสมฺปยุตฺโต จ ปรามาสวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา ปรามาสสมฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส สหชาตํ, ปุเรชาตํฯ (1)

ปรามาสสมฺปยุตฺโต จ ปรามาสวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา ปรามาสวิปฺปยุตฺตสฺส ธมฺมสฺส สหชาตํ, ปจฺฉาชาตํ, อาหารํ, อินฺทฺริยํฯ (2)

2. ปจฺจยปจฺจนียํ

2. สงฺขฺยาวาโร

สุทฺธํ

[83] นเหตุยา สตฺต, นอารมฺมเณ สตฺต, นอธิปติยา สตฺต, นอนนฺตเร สตฺต, นสมนนฺตเร สตฺต, นสหชาเต ปญฺจ, นอญฺญมญฺเญ ปญฺจ, นนิสฺสเย ปญฺจ, นอุปนิสฺสเย สตฺต, นปุเรชาเต ฉ, นปจฺฉาชาเต สตฺต (สพฺพตฺถ สตฺต), นมคฺเค สตฺต, นสมฺปยุตฺเต ปญฺจ, นวิปฺปยุตฺเต จตฺตาริ, โนอตฺถิยา จตฺตาริ, โนนตฺถิยา สตฺต, โนวิคเต สตฺต, โนอวิคเต จตฺตาริฯ

3. ปจฺจยานุโลมปจฺจนียํ

เหตุทุกํ

[84] เหตุปจฺจยา นอารมฺมเณ จตฺตาริ, นอธิปติยา จตฺตาริ, นอนนฺตเร จตฺตาริ, นสมนนฺตเร จตฺตาริ, นอญฺญมญฺเญ ทฺเว, นอุปนิสฺสเย จตฺตาริ (สพฺพตฺถ จตฺตาริ), นมคฺเค จตฺตาริ, นสมฺปยุตฺเต ทฺเว, นวิปฺปยุตฺเต ทฺเว, โนนตฺถิยา จตฺตาริ, โนวิคเต จตฺตาริฯ

4. ปจฺจยปจฺจนียานุโลมํ

[85] นเหตุปจฺจยา อารมฺมเณ จตฺตาริ, อธิปติยา ปญฺจ (อนุโลมมาติกา กาตพฺพา)…เป.… อวิคเต สตฺตฯ

ปรามาสสมฺปยุตฺตทุกํ นิฏฺฐิตํฯ

53. ปรามาสปรามฏฺฐทุกํ

1. ปฏิจฺจวาโร

1. ปจฺจยานุโลมํ

1. วิภงฺควาโร

เหตุปจฺจโย

[86] ปรามาสญฺเจว ปรามฏฺฐญฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปรามฏฺโฐ เจว โน จ ปรามาโส ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – ปรามาสํ ปฏิจฺจ สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ รูปํฯ (1)

ปรามฏฺฐญฺเจว โน จ ปรามาสํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปรามฏฺโฐ เจว โน จ ปรามาโส ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – ปรามฏฺฐญฺเจว โน จ ปรามาสํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ รูปํ…เป.… ทฺเว ขนฺเธ…เป.… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป.… (ยาว อชฺฌตฺติกา มหาภูตา)ฯ (1)

ปรามฏฺฐญฺเจว โน จ ปรามาสํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปรามาโส เจว ปรามฏฺโฐ จ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – ปรามฏฺเฐ เจว โน จ ปรามาเส ขนฺเธ ปฏิจฺจ ปรามาโสฯ (2)

ปรามฏฺฐญฺเจว โน จ ปรามาสํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปรามาโส เจว ปรามฏฺโฐ จ ปรามฏฺโฐ เจว โน จ ปรามาโส จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – ปรามฏฺฐญฺเจว โน จ ปรามาสํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา ปรามาโส จ จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ รูปํ…เป.… ทฺเว ขนฺเธ…เป.…ฯ (3)

ปรามาสญฺเจว ปรามฏฺฐญฺจ ปรามฏฺฐญฺเจว โน จ ปรามาสญฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปรามฏฺโฐ เจว โน จ ปรามาโส ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – ปรามฏฺฐญฺเจว โน จ ปรามาสํ เอกํ ขนฺธญฺจ ปรามาสญฺจ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ รูปํ…เป.… ทฺเว ขนฺเธ จ…เป.… (สํขิตฺตํ)ฯ

2-6. สหชาต-ปจฺจย-นิสฺสย-สํสฏฺฐ-สมฺปยุตฺตวาโร

(สพฺเพ วารา ยถา ปรามาสทุกํ เอวํ กาตพฺพํ นินฺนานากรณํฯ)

7. ปญฺหาวาโร

1. ปจฺจยานุโลมํ

1. วิภงฺควาโร

เหตุปจฺจโย

[87] ปรามฏฺโฐ เจว โน จ ปรามาโส ธมฺโม ปรามฏฺฐสฺส เจว โน จ ปรามาสสฺส ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – ปรามฏฺฐา เจว โน จ ปรามาสา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺฐานานญฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย; ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป.…ฯ (1)

ปรามฏฺโฐ เจว โน จ ปรามาโส ธมฺโม ปรามาสสฺส เจว ปรามฏฺฐสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – ปรามฏฺฐา เจว โน จ ปรามาสา เหตู ปรามาสสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (2)

ปรามฏฺโฐ เจว โน จ ปรามาโส ธมฺโม ปรามาสสฺส เจว ปรามฏฺฐสฺส จ ปรามฏฺฐสฺส เจว โน จ ปรามาสสฺส จ ธมฺมสฺส เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย – ปรามฏฺฐา เจว โน จ ปรามาสา เหตู สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ ปรามาสสฺส จ จิตฺตสมุฏฺฐานานญฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (3)

อารมฺมณปจฺจโย

[88] ปรามาโส เจว ปรามฏฺโฐ จ ธมฺโม ปรามาสสฺส เจว ปรามฏฺฐสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… ตีณิ (อารพฺภ กาตพฺพานิ ปรามาสทุกสทิสํ)ฯ